Ohiko galderak

Ohiko galderak

Gure 3 urteko semeak, bat-batean, totelka hitz egiten hasi da. Oso kezkatuta gaude, zer egin dezakegu?

Haurren ehuneko handi bat dago, non toteltasun fisiologikotik sartu bezain laster ateratzen dena. Gai honen gainean gehiegi egon gabe, eboluzioaren hiru hilabeteko behaketa bat egitea gomendagarria da. Zenbat eta lehenago egin orientazio on bat, orduan eta hobeagoa da berreskuratzeko iragarpena, hitz-jarioa gazte urteetako garapenaren funtsio bat delako.

 

Gure 4 urteko semeak gauza bitxi bat egiten du, hitz egiten duenenan soinu asko beste bbatzuengatik aldatzen ditu, baina errepikatzen egiten diogunean ondo egiten du, ez dakigu normala den.

Batzuetan, haurrek ez dute inolako zailtasunik soinu bat ahoskatzen ikasteko baina gero zaila suertatzen zaie soinu hori hitz kate batean sartzea. Bere hizketan sarritan agertzen bada, espezialistarengana joatea gomendagarria da.

 

Zein adinetan da gomendagarria zupakia eta biberoia kentzea?

Biberoia eta zupakia uzteko adin gomendatua 10 urteetan dago xurgapen erreflexua eragozteko eta irensketa ezartzeko. Elikagaien bitartez hizkuntza konplexuagoak diren mugimenduak egitea lortu ditzakegu, gure hizkuntzen soinuak artikulatzeko jarraibideak erraztuz. Haurra bi urteren buruan biberoia mantentzen badu, zupakia eta hatzen xurgapena, hizkuntza eta hortzarekin arazoak izateko arazoen aukerak handiagotuko dira.

 

Nire 5 urteko semeak ez du ondo ahozkatzen RRak. Logopedara batera jo beharko luke?

RR soinua mihiaren punta eta ahosabairen aurreko hortz albeoloen aurkako dardaren bidez sortzen da. 5 urte baino gutxiagoko haurrek ez dute soinu hori lortzen konplexua delako. Zure haurrak RRa esaten ez badu mihiaren frenulua kontaktua eta dardara uzten duela. Honela ez bada otorrinolaringologoa, dentista edo zirujauak ebaketa txiki bat egin beharko du frenulua urratzeko eta mihia askatzeko. Ebakuntzaren ondoren, logopediak eginiko errehabilitazioa gomendatzen da. Kasu gehienetan, tratamendu logopedikoarekin soilik hobetzen dira. Zure Otorrinolaringologoarekin kontsulta ezazu.

 

Logopeda bisitatzea gomendatu didate, nire semeak gaizki arnasten eta irensten duelako, eta tratamendu zehatz bat behar duelako.

Hain zuzen ere, hortzen lerrotzeak eta masailezurren itxierak dituzten hainbat arazo ugari sudurreko arnasketa pobreak eragiten dituzte, diagnostikatu eta tratatu behar dena. Askotan, irensketa atipiko batekin konbinatzen da (mihia hortzen aurka bultzatuz egindako irensketa) edo mihia ahoan geldi utziz, modu desegokian, hortzak epe luezean deformatuz. Kasu hauetan, hortzetako aparatu bat ez litzateke eraginkorra izango aurretik, arnasketa eta irentsi funtzioa zuzentzen ez badugu. Logoterapia tratamendua eta zenbait kasutan, ortodontzia egoki bat, behin betiko arazoa konponduko dute.

 

Andereñoa naiz eta duela  urte hona, nire abotsa nekatzen dela sentitzen dut eta aste bukaerako minaz eta abots zakarra dut. Batzuetan estura sentitzen dut hitz egiten dudanean. Normala ahal da?

Zure abotsa ahalegina nabaritzen ari da eta hortaz, disfonia deitu daitekeen muskulu eta arnas nekea. Badaude nodulu eta polipos laríngeos bezalako lesioak, bere jatorria abotsaren erabilpen txarra eta neurrigabekeria dena eta ahalik eta lehen diagnostikatuak eta tratamendua jaso behar dutenak, disfoniak profesional batengan, epe luzean, arazo handiak sor ditzakeelako bere lanbidean. Komeni da ahotsa berriztatzea baina beharrezkoa da lehenago zure laringe azterketa egitea. Zure Otorrinolaringologoarekin kontsulta ezazu.

 

Gure semeak Downen sindromea du. Orain, 4 urteekin, hitz egiten hasi da eta komunikazio handigarria lantzea gomendatzen didate. ¿Zertaz ari dira?

Termino honek hizkera mintzatua bestelakoak diren baliabide eta eta adierazpen mota guztiak biltzen ditu, hitz egiteko zailtasun larriak dituzten pertsonen komunikazioa errazteko balio dute eta komunikazioa eta hizkuntza garatzen laguntzen dute funtzio horiek zentzumenezko, fisiko edo psikiko arrazoiengatik aldatzen direnean, autonomia pertsonala eta pazientearen bizi-kalitatea hobetuz.

Sistema handigarriak  ahozko hizkuntza osatzen dute hau nahikoa ez denean ingurumenarekin komunikazio iraunkor bat mantentzeko.

Ikur sistemak erabiltzen ditu (irudi eta keinuak) eta laguntzarako produktuak (taulak, ordenagailuak, portatilak, tablets-ak, etc.). Ez da batere bateraezina hizkera hobetzeko ohiko prozedurekin baizik eta garapen kognitiboa garatzen du, ahozko ekoizpena bizkortzen du eta hizkuntza eskuratzea hobetzen du, osatuz edo ordezkatuz, hau posible ez denean.

 

¿Hizkuntza eta mintzamen arazoak eskolako errendimenduan eragina dute?

Patologia hauek, batik bat, bere garrantzia dago haurrek bere guraso eta ikaskideekin mantentzen duten komunikazioan izan dezakeen eraginean, jadanik eskolako etapan, irakurtzen eta idazten ikasten ari direnean, eta sarritan, haurraren garapen psikologiko eta emozionalean. Terapia egokia jasotzen ez duen haurrak, eskakizun akademikoak areagotu ala arazo hauek kritikoagoak bihurtzen dira bere garapenean zehar. Azkenengo emaitza motibazio gutxiko eta errendimendu akademiko baxuko ikasle bat izan daiteke.

 

Zer adinetan hasten dira hitz egiten haurrak?

Oro har, umea 12 hilabetekin hitz egiten hasten da. Bizitzako lehen 15 hilabeteetan,umeak ahots eta pertzepzio eboluzio garrantzitsu bat izaten du. Soinu indiferenteak zezeltzetik fnemak emititzera pasatzen da. 6 edo 8 hilabeteko epean fonazioa eta prosodia kontrolatzen hasten da. Irizpide orokorra da, salbuespen batzuekin, gizarteratze ingurunean hezitutako umeak behar bezala hitz egiten duela hiru urteekin eta y bere garapen fonologikoa osatzen du 4 urterekin, “r” soinua ezezik, 5 urterekin lortuko duena.

 

Nire alabari irekitako ziztada diagnostikatu diote. Logopedara joateko esan didate. Baina, logopedaren zereginetan sartzen dira arazo hauek?

Irekitako ziztadak ahozko ohitura txarrak bezalako funtzionaltasun aldaketen ondorioz, hala nola txupetea gehiegizko erabilera, sortzen den maloklusio bat da. Mihian, haginen artean oklusioa errazten duen interpozioa izaten da. Logopedak funtsio hori lantzen du. Ortodontziaren tratamendua batzuetan beharrezkoa bada ere, logopeden lana ezinezinbestekoa da